Trafik kazaları nedeniyle sigortacıların sorumlu oldukları “zorunlu” veya “isteğe bağlı” sigorta türleri ve ilgili yasal düzenlemeler şunlardır:
● Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. maddesine göre motorlu araç işletenler Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası yaptırmak ve 101. maddeye göre Türkiye’de kaza sigortası dalında çalışmaya yetkili sigorta şirketleri, Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortasını yapmakla yükümlüdürler.
Yasa’nın 88. maddesinde sorumlular arasında bir ayrım yapılmadığı için, zorunlu sigorta koşulları çerçevesinde işletenin sorumluluğunu belli bir miktara kadar üstlenen sigortacı, 2918 sayılı Yasanın 85. maddesinin son fıkrası gereğince, “işleten ile sürücü ve yardımcılarının kusurundan kendi kusuru gibi” sorumludur.
● İsteğe Bağlı Sorumluluk Sigortası
Gene 2918 sayılı Yasa’nın 100. maddesine göre, motorlu araç işleten “isteğe bağlı” sorumluluk sigortası yaptırmışsa, sorumluluğun kaldırılması veya tazminatın azaltılmasına ilişkin Yasa’nın 95. maddesi ve zamanaşımına ilişkin 109. Maddesi, isteğe bağlı (ihtiyari) mali sorumluluk sigortasını yapan sigortacı hakkında da uygulanır.
● Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası
Kasko sigortası, taşıt araçlarının ve sahiplerinin “kendilerine” gelen zararları karşılamak üzere yapılan sigorta türüdür. Başka bir anlatımla, kasko sigortası, aracı hasara uğrayan sigortalıya kendi sigorta şirketine başvurma hakkı verir.
Yasalarda yer almamış olmakla birlikte, 6762 sayılı TTK. m. 1278’e göre, kasko sigortasından sigorta ettiren ve onun taşıtı ile birlikte, eylemlerinden sorumlu oldukları kişiler ve aracı kullananlar da yararlanırlar.
Sigorta ettirenin veya aracı kullananın kusuru tazminat tutarını etkilemez. Aracın gerek hareket halinde iken ve gerekse durduğu yerde oluşan hasarları sigortacı ödemekle yükümlüdür. Ancak kasko sigortası ile 2918 sayılı KTK’nda yer alan Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası ve İsteğe Bağlı (ihtiyari) Mali Sorumluluk Sigortası birbirleriyle karıştırılmamalıdır.
Şöyle ki: Kasko sigortası, sigorta ettirenin kendi zararlarını karşılar. Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası ile İsteğe Bağlı Sorumluluk sigortası kural olarak üçüncü kişi- lere veya yasa tarafından üçüncü kişi olarak kabul edilen kişilere verilen zararlar içindir.
● Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi
Sigorta şirketleri isteyenlere tek poliçe halinde “Kasko+Sorumluluk Sigortaları” yapmaktadırlar. Bu poliçelerde “Kasko”nun (sigorta ettirenin kendisine gelen zararların yanı sıra), zarar vermesi olası üçüncü kişilerin de başvurabileceği “Ferdi Kaza Sigortası-İsteğe Bağlı Sorumluluk Sigortası” gibi sigorta türlerine yer verilebilmekte ve bu tür çok amaçlı poliçelere çoğunlukla “Motorlu Kara Taşıt Araçları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesi” denilmektedir. Zarar gören üçüncü kişiler, kasko sigortasından yararlanamazlar ise de, “Birleşik Poliçe”de yer alan “İsteğe Bağlı Mali Sorumluluk Sigortasından” zararlarının karşılanmasını isteyebilirler.
Konuya ilişkin Yargıtay Kararı
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/3667 E., 2016/6495 K. sayılı ve 30/05/2016 tarihli içtihadında; aracını servise bırakan davacının servis elemanının kusursuzluğundan dolayı davasının reddedilmesi gerektiğini söylerken, servis elemanının çalıştığı şirketin özen yükümlülüğünden kaynaklı sorumluluğunun olduğuna hükmetmiştir: “Davacı aracını tamir için servise bıraktığını, servis elemanı tarafından test sürüşü için trafiğe çıkartıldığında oluşan kazada hasar gördüğünü, bu sebeple değer kaybı ve kazanç kaybına uğradığını iddia etmektedir. Mahkemece aldırılan bilirkişi raporunda kazaya karışan servis elemanı çalışanı sürücünün kusursuz olduğu anlaşılmıştır. Davalı servis elemanının kazanın meydana gelmesinde kusuru olmadığı için illiyet bağı kesildiği halde servis hizmeti veren davalı şirketin……. özen yükümlülüğünden kaynaklanan sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle hakkında davanın kabul edilmesi bozmayı gerektirmiştir”.