Sigorta Acentesi — Tanım ve Temel Özellikler (Paraphrase)
1. Kanunî Tanım
- TTK m. 102: İşletmeye bağlı personel (ticari mümessil, vekil, satış memuru vb.) statüsünde olmaksızın, bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer / bölgede sürekli olarak tacire ilişkin sözleşmelere aracılık eden veya bunları tacir adına akdeden kişidir.
- 6762 s. eski TTK m. 116: Aynı unsurları, sigorta sözleşmeleri özelinde tekrarlayarak; hazırlık işlemlerini yürütme ve tazminat sürecine yardımcı olma görevlerini de vurgular.
2. Statü ve Örgütlenme
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Bağımsızlık | Acenteler sigorta şirketinin çalışanı değildir; ayrı tüzel/şahıs işletmeleridir. Şirket yalnızca poliçe türü, kapsamı ve şartları konusunda talimat verebilir. |
| Sözleşme ve Kayıt | Sigorta şirketiyle bir acente sözleşmesi imzalanır. Geçerlilik için acentenin TOBB Sicili’ne kaydı zorunludur. |
| Süreklilik | Faaliyet “ara sıra” değil, meslek olarak devamlı yürütülür (TTK m. 102). |
| Coğrafi sınır | Belirlenmiş yer veya bölge içinde hizmet verir; bu sınır sözleşmede gösterilir. |
| Meslek niteliği | Ücret karşılığı ve düzenli şekilde icra edilir. 5684 s. SK, acentelere sigortacılık dışı faaliyet yasağı getirir; banka vb. özel kanunla izin verilen kuruluşlar istisnadır (SK m. 23/10). |
3. Acente Türleri
- Aracı Sigorta Acentesi
- Sigorta ettirenle sigortacıyı buluşturur.
- Teklif toplar, poliçe hazırlıklarını yapar, imzaya zemin hazırlar.
- Yetkili Sigorta Acentesi
- Yukarıdaki fonksiyonlara ek olarak poliçeyi sigorta şirketi adına ve hesabına akdeder.
- Prim tahsilatı yapabilir.
Bu çerçevede, sigorta acentesi bağımsız fakat sözleşmeyle yetkilendirilen bir pazarlama-dağıtım aracısıdır; faaliyetini belirli bir bölge, süreklilik ve meslek ilkeleri içinde yürütür.