Sigortacılık Kanunun 3. maddesine göre, “Türkiye’de faaliyet gösterecek sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin anonim şirket veya kooperatif şeklinde kurulmuş olması şarttır.” Bu sigorta şirketleri, sigortalının ödediği bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi halinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı taahhüt ederler.
Prim, sigorta sözleşmesinde belirlenen rizikonun gerçekleşmesi halinde, sigortacının ödeyeceği tazminat veya bedelin esasını teşkil eden ve sigorta tekniği prensiplerine göre sigorta ettiren tarafından sigortacıya bir defada veya taksitle ödenen bir paradır. Buna sigorta ücreti de denir. Kanun koyucunun kabulüne göre primin daima para olarak ödenmesi gerekir.
Sigortacılık Kanununun 12. maddesine göre, sigorta tarifeleri kural olarak, sigortacılık esasına ve genel kabul görmüş aktüeryal tekniklere uygun olarak sigorta şirketleri tarafından serbestçe belirlenir. Sigorta sözleşmesi yapılırken, tarifeler göz önünde tutularak sigorta edilen değer ve rizikoya göre prim miktarı (brüt olarak) poliçeye yazılır. Bu şekilde poliçeye yazılan primlere sabit primli sigortalar adı verilir.
Sabit primli sigortalarda esas olan primin değişmemesidir. Ancak ileride de bahsedileceği üzere, TTK m. 1433 çerçevesinde prim indirilebilir.
Hal böyle olmasına karşın, TTK m. 1402’de sözü edilen karşılıklı (mütüel) sigortalarda durum farklılık arz eder.
TTK m. 1402’ye göre, “Birden çok kişinin birleşerek, içlerinden herhangi birinin, belli bir rizikonun gerçekleşmesi durumunda doğacak zararlarını tazmin etmeyi borçlanmaları karşılıklı sigortadır. Karşılıklı sigorta faaliyeti ancak kooperatif şirket şeklinde yürütülebilir.”
Kooperatif şirketler tarafından ve kooperatifçilik esaslarına istinaden yapılması zorunlu kabul edilen, karşılıklı sigortada, bir üyenin zararının bütün üyeler arasında dağıtılması esası kabul edilmiştir.
Karşılıklı sigortada, kooperatife sadece üye olunmakta ve ayrı bir sigorta akdi tesis edilmemektedir. Kooperatif şirketinin sözleşmesi ile bu kooperatife dahil olan üye, hem sigorta ettiren; kooperatif tüzel kişiliği ise sigortacı mahiyetindedir. Bu nedenle olacak ki, karşılıklı sigortada primden değil, aidattan söz edilir.
Karşılıklı sigortalarda üyeler aidat öder; ödenen aidatlar, aynı dönemde gerçekleşen rizikolar sonucu ödenen tazminatlardan fazla ise ödenen aidatlar iade edilebilir. Ödenen aidatlar tazminatı karşılamaya yetmiyorsa; üyelerden bu tazminatı karşılamak üzere ilave ödeme talebinde bulunulur. Ödenen aidatlar değişebildiğinden, bu tür sigortalara “değişir primli sigortalar” adı verilmektedir.