Ön soruşturma aşaması bugün hazırlık soruşturmasından oluşmaktadır. Hazırlık soruşturmasız bir ceza yargılaması faaliyeti düşünülemez. Ne kadar kısa ve çabuk olursa olsun, bir hazırlık soruşturması mutlaka yapılır. Hatta bunu daha da genelleyerek, hazırlık soruşturmasının ön soruşturmanın bir bölümü olduğunu düşünerek, ön soruşturmasız ceza yargılaması olmayacağını söylemek yerinde olur. Bu bakımdan ön soruşturma ile son soruşturma arasındaki ilişki şöyledir: Son soruşturmasız bir ceza yargılaması gerçekleşebilir. Bu mümkündür, çünkü yargılamanın hazırlık soruşturması sonunda bitmesi ve işin son soruşturmaya aktarılmaması olanağı vardır. Bunun anlamı, her ceza yargılamasında son soruşturmanın kesinlikle var olan bir aşama olmamasıdır. Fakat buna karşılık ön soruşturmasız ceza yargılaması yoktur. Bu

Devamını okumak için tıklayın…Hazırlık soruşturması nedir?

Bunları şöyle sıralamak uygun olur: Ön soruşturma, son soruşturma, kanun yolları. Ön soruşturma, bir olayın ceza yargılamasına konu olup olmayacağının ele alındığı, değerlendirildiği birinci evredir. En temel tespit şudur: Ön soruşturmasız ceza yargılaması faaliyeti olamaz. Sonraki evrelerde ele alınacak olsalar bile, her ceza olayının mutlaka ön soruşturmadan geçmesi şarttır. Bu evrenin onunda daha sonraki evrelere geçilip geçilmeyeceği belirlenir. Son soruşturma ikinci evredir. Bu evre ceza davasının açılmasından başlar ve mahkemenin davaya bakarak karara bağlaması ile sonuçlanır. Son soruşturma evresinin en önemli bölümü duruşmadır. Duruşma, istisnalar hariç, herkese açık, iddiacıların (savcı, müdahil), savunmacının (sanık), yargıcın/yargıçların) katılımı ile sözlü olarak gerçekleşir. Kanun

Devamını okumak için tıklayın…Bir ceza olayında söz konusu olabilecek evreler nelerdir?

Bir olayda, soruşturma konusu suçun işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması ve başka surette delil elde edilememesi halinde, kamu görevlilerini görevlendirmek ve ceza olaylarında onlardan yararlanmaktır. Bu kişiler kendilerine verilen görevi gizli yürütürler. Kamu görevlisi olmayan bir kişi, gizli soruşturmacı olarak atanamaz. Kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama ya seçilme yoluyla katılan kişidir. Kamusal faaliyet, toplum için görülen hizmetlerdir. Bunlar çeşitlidir. Örnek: yargıç, Cumhuriyet savcısı, belediye başkanı, bir bakanlıkta genel müdür v.b. Gizli soruşturmacı görevlendirme hangi suçlarda mümkündür? Bu suçlar 139 uncu maddesinde sayılmıştır. Bu suçlara başka suçlar eklenemez. Nitelik ve özellikleri açısından önemli suçlardır. Bir ceza

Devamını okumak için tıklayın…Gizli soruşturmacı görevlendirme nedir?

CMK’nın getirdiği bir kavramdır. Yasada sayılan suçların işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebepleri bulunması ve başka suretle delil elde edilememesi halinde, şüpheli veya sanığın kamuya açık yerlerdeki(herkesin serbestçe girip çıkabildiği yerler) faaliyetleri ve işyeri teknik araçlarla izlenebilir, ses veya görüntü kaydı alınabilir. Kamuya açık olmayan yerlerdeki faaliyetler izlenemez. Kamuya açık yer demek, herkesin serbestçe girip çıkabildiği yer demektir. Bu açıdan şüpheli ya da sanığın evinin izlenmesi mümkün değildir. Ev, niteliği itibariyle bir barınma yeridir. Bu nedenle bu kişilerin özel alanına dahildir. Buralar izlenemez. Madde yorumlanırken, ev kavramı ile yakınlığı nedeniyle otel ya da motel kavramı da ele alınmalıdır.

Devamını okumak için tıklayın…Teknik araçlarla izleme nedir?

Haberleşme araçlarının dinlemeye alınması, bir ceza olayı nedeniyle, her türlü haberleşme aracı ile yapılan konuşmanın, kanuni şartlar gerçekleştiğince, yetkili makamlar tarafından dinlenmesi ve kayda alınmasıdır. Bu konu bugün elkoyma içinde mütalaa edilmektedir. Haberleşme olanaklarının hızla yayıldığı bir dönemde, haberleşme araçları arasına katılan bütün araçlar aynı kapsamda mütalaa edilmektedir. Bu çerçevede telefon, teleks, telefaks, telsiz yoluyla haberleşmeler, elkoymanın bu türüne konu olabilecektir. Yukarıda sayılan haberleşme araçları, bir olayın yargılanması ile ilgili delil kaynağı olmak niteliğini taşıdığında, ceza yargılaması alanında bunlardan faydalanılacaktır. Ancak bu noktada öteki yargılama önlemlerinde olduğu gibi, elkoymanın bu türünde dahi, gerçeğin ortaya çıkarılması ile kişiye tanınan hak ve

Devamını okumak için tıklayın…Haberleşme araçlarının dinlemeye alınması nedir?

Ceza yargılamasında elkoyma, eşya üzerinde zilyedinin sahip olduğu tasarruf yetkisinin, zilyedin rızası olmamasına rağmen kaldırılmasıdır. Elkoyma ya da öteki ceza yargılaması önlemleri gibi, ceza yargılamasının amaçlarına hizmet eder. Fakat, elkoymada gerçeği ortaya çıkarma amacı ağır basar. Elkoyma ile yakınlığı olan bir kavram, “koruma altına alma” (CMK: muhafaza altına alma) kavramıdır. Bu yolun uygulandığı durumlarda da nesnenin zilyedinin tasarruf yetkisinin ceza yargılaması amacıyla kaldırılması söz konusudur. Fakat koruma altına alma durumunda, nesne zilyedin rızası ile elinden alınır. Elkoymada ise zilyedin rızası yoktur, yetkinin sınırlandırılması devletin zor kullanmasına dayanmaktadır. Elkoymanın türleri nelerdir? CMK’dan önceki yasa elkoymanın uygulanabileceği iki grup eşya saymaktaydı. Bunlar,

Devamını okumak için tıklayın…Elkoyma nedir?

Arama, ceza yargılamasını amacına ulaştırmak için, suç şüphesi altındaki kişilerin, suç delillerinin ve müsadereye tabi nesnelerin elde edilmesi amacıyla, konutta, başka kapalı yerlerde ve kişilerin üzerlerinde yapılan bir işlemdir, bir araştırmadır. Arama, bu amaçlara hizmet eden ve “gizli olan”ın bulunmasını hedef alan bir faaliyettir. Bir ceza yargılaması önlemi olarak arama, ilk planda suç ve suç şüphesi altındaki kişileri ilgilendirmesi yanında, suçun dışında kalan kişileri de belirli koşullarla kapsamına alabilir. Arama bu geniş kapsamı nedeniyle yargılama önlemlerinin araç olma özelliğini gerçekleştiren bir önlemdir. Arama sonunda yakalama ve elkoyma mümkün olacağından, bu önlemlere hizmet etmiş olur. Anayasa özel yaşamın gizliliğini düzenlerken aramadan

Devamını okumak için tıklayın…Arama nedir?

Yurtdışına çıkma yasağı ne anlama gelir? Yurt dışına çıkma yasağı, CMK ile getirilen adli kontrol kurumu içinde mütalaa edilmiştir. Yargıç ya da mahkeme, hakkında tutuklama koşulları ve nedenleri gerçekleşmiş olan şüpheli ya da sanıklar hakkında adli kontrol kararı verebilmektedir. Bu yetkiyi savcı kullanamaz, çünkü yasada bu konuda yetkilendirilmemiştir. Yurt dışı yasağı da adli kontrol önleminin türlerinden biridir ve bu rejime tabidir. Bu konuda ayrıntı için, adli kontrol rejiminin anlatıldığı bölüm incelenmelidir. Yurt dışı yasağı incelenirken Pasaport Yasasının üzerinde durulmalıdır. Bu yasada, yurtdışına çıkmaları mahkemelerce yasaklananlara pasaport verilmeyeceği belirtilmektedir. CMK, Pasaport Yasasının ilgili maddesini yürürlükten kaldırmamıştır. Bu nedenle CMK ile Pasaport

Devamını okumak için tıklayın…Yurtdışına çıkma yasağı nedir?

Bir yargıç kararıyla, sanık ve tanıkların özgürlüklerinin kolluk tarafından sınırlandırılarak, bu kişilerin çağıran makama götürülmesidir. Zorla getirme bir yargılama önlemi olarak özgürlüğü sınırlandırır. Bu bakımdan Anayasa gereğince yargıç kararına dayanmalıdır. Bu önlemin amacı, kendisini çağıran makam önüne kendi rızası ile gelmeyenleri, kolluk gücüyle getirmektir. Bu nedenle de zorla getirme gerçekleştiğinde, sona erer. Örneğin bir tanık zorla getirilip beyanda bulunduğunda, serbest kalır. Zorla getirme, bir müzekkere ile gerçekleşir. Buna zorla getirme müzekkeresi denir. Uygulamada ve yasada buna aynı ad verilmektedir. Bu müzekkere sanık ya da tanığın bulunduğu yerdeki kolluk makamlarına hitap eder. Bunda, getirilmesi istenen kişinin kimliği, eşkali (tanınmasını kolaylaştıracak olan

Devamını okumak için tıklayın…Zorla getirme ne demektir? Kim karar verir? Kimler zorla getirilebilir? Nasıl uygulanır?

Yeniden yakalama için, aynı olaydan ötürü yeni, daha önce bilinmeyen delillere ulaşılmış olması şarttır. Bu deliller önemli olmalıdır ve soruşturmanın seyrini değiştirecek niteliğe sahip olmalıdırlar. Kolluğun (polis ve jandarma) bu hususlara özen göstermeleri, hata yapmamaları önemlidir. Unutmamak gerekir ki, yakalama kişinin özgürlüğünü kısıtlayan bir yargılama önlemidir.