Yurtdışına çıkma yasağı ne anlama gelir? Yurt dışına çıkma yasağı, CMK ile getirilen adli kontrol kurumu içinde mütalaa edilmiştir. Yargıç ya da mahkeme, hakkında tutuklama koşulları ve nedenleri gerçekleşmiş olan şüpheli ya da sanıklar hakkında adli kontrol kararı verebilmektedir. Bu yetkiyi savcı kullanamaz, çünkü yasada bu konuda yetkilendirilmemiştir. Yurt dışı yasağı da adli kontrol önleminin türlerinden biridir ve bu rejime tabidir. Bu konuda ayrıntı için, adli kontrol rejiminin anlatıldığı bölüm incelenmelidir. Yurt dışı yasağı incelenirken Pasaport Yasasının üzerinde durulmalıdır. Bu yasada, yurtdışına çıkmaları mahkemelerce yasaklananlara pasaport verilmeyeceği belirtilmektedir. CMK, Pasaport Yasasının ilgili maddesini yürürlükten kaldırmamıştır. Bu nedenle CMK ile Pasaport

Devamını okumak için tıklayın…Yurtdışına çıkma yasağı nedir?

Bir yargıç kararıyla, sanık ve tanıkların özgürlüklerinin kolluk tarafından sınırlandırılarak, bu kişilerin çağıran makama götürülmesidir. Zorla getirme bir yargılama önlemi olarak özgürlüğü sınırlandırır. Bu bakımdan Anayasa gereğince yargıç kararına dayanmalıdır. Bu önlemin amacı, kendisini çağıran makam önüne kendi rızası ile gelmeyenleri, kolluk gücüyle getirmektir. Bu nedenle de zorla getirme gerçekleştiğinde, sona erer. Örneğin bir tanık zorla getirilip beyanda bulunduğunda, serbest kalır. Zorla getirme, bir müzekkere ile gerçekleşir. Buna zorla getirme müzekkeresi denir. Uygulamada ve yasada buna aynı ad verilmektedir. Bu müzekkere sanık ya da tanığın bulunduğu yerdeki kolluk makamlarına hitap eder. Bunda, getirilmesi istenen kişinin kimliği, eşkali (tanınmasını kolaylaştıracak olan

Devamını okumak için tıklayın…Zorla getirme ne demektir? Kim karar verir? Kimler zorla getirilebilir? Nasıl uygulanır?

Yeniden yakalama için, aynı olaydan ötürü yeni, daha önce bilinmeyen delillere ulaşılmış olması şarttır. Bu deliller önemli olmalıdır ve soruşturmanın seyrini değiştirecek niteliğe sahip olmalıdırlar. Kolluğun (polis ve jandarma) bu hususlara özen göstermeleri, hata yapmamaları önemlidir. Unutmamak gerekir ki, yakalama kişinin özgürlüğünü kısıtlayan bir yargılama önlemidir.

Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın yargıç veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren yirmidört saati geçemez. Yakalama yerine en yakın yargıç veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre oniki saatten fazla olamaz. Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın yargıç veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren yirmidört saati geçemez. Yakalama yerine en yakın yargıç veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre oniki saatten fazla olamaz. Yol süresinin sınırlandırılması, bugüne kadar yasalarımızda olmayan bir hükümdü. Bu konudaki açıklık da gözaltı kurumunun uygulanmasında faydalı bir gelişmedir. Toplu olarak işlenen suçlarda(üç ya da daha çok kişinin işlediği suç),

Devamını okumak için tıklayın…Yakalama süreyle sınırlı mıdır?

Yakalanan kişi, Cumhuriyet Savcılığınca bırakılmazsa, soruşturmanın tamamlanması için gözaltına alınmasına karar verilebilir. Gözaltına alma, bu tedbirin soruşturma yönünden zorunlu olmasına ve kişinin bir suçu işlediğini düşündürebilecek delillerin varlığına bağlıdır. Gözaltına alma bağımsız bir yargılama önlemi(koruma tedbiri) değildir; yakalamamın sonucudur. Kişinin gözaltında olması demek, savcının bilgisi dahilinde güvenlik görevlilerince belirli yerlerde tutulmasıdır. Buralara nezarethane denilir.

Kimler yakalama yapabilir? Yakalamanın sonucu nedir? Yakalama süreyle sınırlı mıdır? Yakalanan kişi salıverildikten sonra tekrar yakalanabilir mi? Yakalama, suç şüphesi altında olan kişilerin özgürlüklerinin, henüz bir yargıç tarafından verilmiş tutuklama kararı olmadan önce sınırlandırılmasıdır. Yakalama da öteki ceza yargılaması önlemleri gibi, ceza yargılamasının ve yargılama önlemlerinin amacına sahiptir. Ayrıca yakalama tutuklamayı mümkün kılmak için başvurulan bir önlem olduğundan, bununla yakın ilgisi vardır ve bunun aracı durumundadır. Yakalama yargıç kararına dayanmadığından, gerek Anayasada gerek yasada çok sıkı koşullara tabi tutulmuştur. Anayasa, yakalamanın ancak suçüstü durumlarında ve gecikmesinde tehlike olan durumlarda mümkün olduğunu belirtmiştir. Zaten yakalama kavramı suçüstü kavramı ile iç içe

Devamını okumak için tıklayın…Yakalama nedir?

Adli kontrol ne demek? Adli kontrolün anlamı Adli kontrol, CMK’nın getirdiği bir kurumdur; niteliği açısından bir yargılama önlemidir. Temel amacı, tutuklamanın ağır sonuçlarını ortadan kaldırmaktır. Bir suç sebebiyle yürütülen soruşturmada, tutuklama sebeplerinin varlığı halinde, şüphelinin tutuklanması yerine adlî kontrol altına alınmasına karar verilebilir. Kanunda tutuklama yasağı öngörülen hallerde de, adlî kontrole ilişkin hükümler uygulanabilir. Adli kontrol, ceza yargılaması hukukumuza yeni giren bir kurumdur. Bu kurumun hukuki niteliği, tutuklamanın bir türevi olmasıdır. Bunun anlamı şudur: Tutuklamanın koşullarının ve nedenlerinin gerçekleştiği hallerde, yargıç tutuklama kararı vermeyecek, fakat sanığın adli kontrol altına alınmasına karar verecektir. Adli kontrol, sanığın yasada sıralanan yükümlülüklerden birine ya

Devamını okumak için tıklayın…Adli kontrol ne demektir?

Bu konuda ilk söylenmesi gereken husus şudur: Tutukluluk süresinden söz edildiği zaman, şüpheli hakkında tutuklama kararı verilmiş, kişi hakkında tutuklama kararı uygulanmış ve bir tutukevine konulmuş olması söz konusudur. Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok bir yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek altı ay daha uzatılabilir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam üç yılı geçemez. Uzatma kararları, Cumhuriyet savcısının, şüpheli veya sanık ile müdafiinin görüşleri alındıktan sonra verilir. Ancak millet ve devlete karşı suçlarda, devletin güvenliğine karşı suçlarda,

Devamını okumak için tıklayın…Tutuklama (tutukluluk) süreyle sınırlı mıdır?

Tutuklamanın temel şartı, kişinin suçu işlediği konusunda kuvvetli suç şüphesinin varlığıdır. Suç şüphesinin kuvvetini deliller belirler. Deliller ne denli güçlü olursa, suç şüphesi de o kadar güçlü olur. Bu husus her olayın özelliğine göre değişir. Tutuklama kararı için CMK’da belirli nedenler öngörülmüştür. Bunlar, kaçma şüphesi ve delilleri karartma(delile ulaşmayı önleme ya da delili bozma) olarak belirtilir. Tutuklama kararı verilebilmesi için CMK’da belirli suçlar sayılmıştır. Bunlara “katalog suçlar” denilir. Katalog aslında yasada sayılan suçların listesidir. Bu suçların varlığı halinde, kaçma şüphesi var sayılır. Bu listede yer alan suçlar önemli suçlardır, çünkü bu suçların cezaları ağırdır.

Tutuklama kararını yargıç verir. Bunun istisnası yoktur. Bu yargıç soruşturma aşamasında(kamu davası açılmadan önceki evre) sulh ceza yargıcıdır. Son soruşturmada tutuklama kararını mahkeme verir. Mahkeme asliye ceza mahkemesi ise, yargıç bu mahkemede görev yapan yargıçtır. Son soruşturma bir ağır ceza mahkemesinde(ACM) yapılıyorsa, kararı mahkeme verir. ACM, bir başkan iki üyeden kuruludur. Tutuklama kararı bu mahkemede oybirliğiyle verilebileceği gibi, oy çokluğuyla da verilebilir. Kanun yolu aşamasında istinaf ya da temyiz kanun yolunda, istinaf yargılaması bölge adliye mahkemesinde yapıldığı için bu mahkemece verilir. Tutuklama kararı bu mahkemede oybirliğiyle verilebileceği gibi, oy çokluğuyla da verilebilir. Temyiz yargılaması Yargıtayda yapılır. Dosyanın incelendiği dairede (Yargıtayın

Devamını okumak için tıklayın…Tutuklama kararını kim verir?