Evliliğin butlan kararıyla sona erdirilmesine ilişkin olarak Türk Medeni Kanunu’nda iki farklı hüküm vardır. TMK’nın 146/2 ve 147/1’inci maddeleri ile 159. maddesi bu hükümleri içerir.
TMK’nın 146/2 ve 147/1’inci maddeleri, mirasbırakanın ölümünden sonra ilgililerin mutlak butlan davası açabileceklerini düzenlemektedir. İlgililer, ölümle şahıslarında doğan haktan yararlanarak mutlak butlan davasını açarlar. Eşlerden biri öldükten sonra, ilgililer mutlak butlan davasını açmazlarsa veya evliliğin ölümle sona ermesine ilişkin hükümler uygulanır. Bununla birlikte, TMK’nın 159. maddesi, mirasçıların evlenmenin nispi butlanını dava etme haklarının olmadığını, ancak daha önce açılmış bir davayı dava edebileceklerini söylüyor. Bu durumda, evlilik nispi bir butlanla sakatsa, mirasçılar sadece açılan davayı sürdürebilirler, ancak kendileri dava açamazlar. 159. Madde, bu durumda bu durumu ele alır.
Kişinin sağ kalan eşinin yasal temsilcisi olarak dava devam eder.
TMK’nın 159. maddesinin 3. fıkrasına göre, dava devam eden davacının mirasçıları, ölen eşin evlenme sırasında butlan sebeplerinin varlığını (mutlak veya nispi) bildiğini, yani eşin iyiniyetli olmadığını ispat edebilirlerse, ölen eş mirasçı olmaz. İyiniyetli bir eş mirasçıları korur.
Öğreti, TMK’nın 159’uncu maddesinin 3. cümlesinde yer alan “butlan davası” ibaresinin hem mutlak hem de nispi butlan davasını kapsayacak şekilde anlaşılması gerektiğini söylüyor. Bununla birlikte, kanun koyucu TMK’nın 146/2 ve 147/1’inci maddelerinde mutlak butlan davasının sonucunu belirlememiştir.
Bu durumda, miras bırakanın atadığı mirasçılar ve yasal olarak mirasçı olacak en yakın yasal mirasçılar dikkate alınmalıdır. Eşinin iyi niyetli olmadığının ispatı halinde, Kanun’un açık düzenlemesine göre, eş ölüme bağlı tasarruf hakları da kaybedecektir.
Ölüme bağlı tasarruf, miras bırakanın iradesine dayandığından, miras bırakan bunun aksini öngörebilir. Bununla birlikte, 159. maddenin lafzi yorumundan, ölüme bağlı tasarrufla sağlanan hakların mutlak kaybından söz edildiği sonucuna varılabilir.
Evliyken yeniden evlenen bir kişinin evliliği mutlak butlan kararı verilmeden önce sona ermişse ve diğer eş iyi niyetliyse, diğer eş mirasçısı olacaktır.