Geçerlilik Şekli: Hukuki İşlemlerde Şekil Zorunluluğu Bir hukuki işlemin geçerliliği, belirli bir şekle uyulmasına bağlı tutulmuşsa, bu şekle uyulmadığı takdirde işlem hukuken geçersiz sayılır. Bu tür durumlarda, hukuki işlemin sonuç doğurabilmesi için öngörülen şekle uygun biçimde gerçekleştirilmesi zorunludur. Geçerlilik şekli, iki temel kaynaktan doğar: Kanuni şekil ve taraf iradelerine dayanan şekil (iradi şekil). Geçerlilik Şeklinin Faydaları ve Sakıncaları Kanun koyucu, bazı hukuki işlemlerde şekil şartını zorunlu tutarken belirli faydaları gözetmiştir. Bu faydalar şu şekilde özetlenebilir: 1. Düşündürme Fonksiyonu Şekil zorunluluğu, kişileri aceleci davranmaktan alıkoyar. Şayet bir işlem yalnızca belirli bir şekle uygun şekilde yapılırsa geçerli olacaksa, kişi iradesini açıklamadan önce

Devamını okumak için tıklayın…Hukuki İşlemlerde Geçerlilik Şekli

A ve B arasındaki satım sözleşmesinin hukuka aykırı olduğunu düşünelim.örneğin, A malı B’ye satmamışsa ve B gerekli ödemeyi yapmamışsa sorun yoktur. Ancak, taraflardan birinin ya da ikisinin sözleşmeyi yerine getirmesi durumunda sözleşmenin tasfiyesi söz konusu olur, bu durumda tarafların ifalarının yerine getirilmesiyle ilgili olarak her iki tarafın da yerine getirilmiş olduğu anlamına gelir.iade edilmelidir. Sözleşmenin tasfiyesi, taraflardan birinin ya da ikisinin daha önce bir şey yapması durumunda gerçekleşir.Tabii ki tarafların karşılıklı ifalarının iadesiek. Taşınan mallar için geçerli olan iade işlemi, hukuki sebebe bağlılık ilkesine göre, istihkak davası yoluyla talep edilerek yapılmalıdır.aktı, soyutluk ilkesine göre B’nin sahibi olmasına rağmen, sebepsiz zenginleşme

Devamını okumak için tıklayın…Batıl Sözleşmelerin Tasfiyesi

Bir emredici kural ihlal edildiğinde, bu emredici kural içinde kendi yedek hükmünü de kullanabilir.(BK-99) Ancak, emredici hukuk kuralından her zaman neyin caiz olduğu çıkarılmaz.olabilir. Bu durumda kanunda düzenleyici bir hüküm olup olmadığı belirsizdir.ına bakılır ve varsa yedek hüküm oradan türetilir. Düzenleyici bir düzenleme yoksa, hakim kendi takdir yetkisini kullanamaz.rak tarafından belirlenecektir. Mahkeme de kişilik haklarına aykırı olarak uzun ve belirsiz bir çalışma süresinin kişilik haklarına aykırı olduğunu buldu.Bu durumda hakim, 8 yıllık bir süreyi uygun görmek için takdir yetkisini kullanabilir.Böylece hakim, yedek hükmü takdir yetkisine dayanarak belirledi.irlenmiştir. Eleştirisi: Kredi kartlarının aylık faiz oranları düşürülür.Örneğin %3’lük bir faiz düşüşüBir banka müşterilerine

Devamını okumak için tıklayın…Yedek Hükümlerin Oluşturulması (TBK m. 99)

Sözleşmenin temel unsurlarına da farklı kısmi butlan uygulanabilir.Basit kısmi butlan uygulanabilir.maz. Bu, basit kısmi butlan için de geçerlidir; farazi irade. Bununla birlikte, bu durum farklı bir kısmi butlanda da geçerlidir.anlamaz. Bu durum, değişken kısmi butlanda makul hadde indirmede ortaya çıkar.Kanun tarafından belirlenen en yüksek sınırı aşan sözleşmeler yapılmıştır.kabul edilir. (TTK-1446) Savaş ve seferberlik gibi durumlarda belirli mallar için en yüksek fiyatBurada ekmek fiyatı 2 lira olsa da, 5 liraya satan bir bakkala sözleşme yaparsanız, bu fiyat 2 lira gibi değerlendirilebilir.eklenir.

Tarafların sorumluluklarını sınırlamak ya da kaçınmak için yaptıkları anlaşmaBu tür anlaşmalara Borçlar Kanunu tarafından bazı şartlar konulmuştur.iştir. (BK-99) Buna göre, hile veya ağır kusurdan kaynaklanan sorumluluk yoktur.dırılamaz. Sadece küçük hatalardan kaynaklanan sorumluluk sınırlandırılabilir veya tamamen ortadan kaldırılabilir.irilebilir. Misalen eser sözleşmesinde “müteahhit hiçbir şekilde sorumlu değildir” ifadesiyacaktır, çünkü sorumsuzluk anlaşması sadece küçük kusuru ortadan kaldırabilir, sorumluluğun tamamını ortadan kaldıramaz.adından çıkaramaz. Aynı hüküm nedeniyle, sözleşmenin tamamının geçerliliği sorgulandığında şu sonuç ortaya çıkar: Tam butlan uygulandığında sözleşme tamamen geçersiz hale gelir.serbest bırakılır. Kısmi butlan uygulandığında, sadece bu hüküm geçersizdir. Değişik kısmi butlanda ise bu hüküm hatalı olduğundan kaldırılarak yerine “borçlu (müteahhit)” hafif kusurundan

Devamını okumak için tıklayın…Sorumsuzluk Anlaşması

(BK 19-20 / TBK 27) Bir sözleşme, kişilik haklarına, kamu düzenine emredici kurallara, ahlaka aykırı veya başlangıçta imkansız ise batıldır. Butlan sebepleri kişilik haklarına, kamu düzenine, emredici kurallara aykırılık olmakla birlikte, sadece bunlardan ibaret değildir. Bundan başka fiil ehliyetinin olmaması, muvazaa… da butlan sebeplerindendir. Borçlar Kanunu’nda butlan olarak geçen bu yaptırım terimi Türk Borçlar Kanunu’nda “kesin hükümsüzlük” olarak ifade edilmiştir. Butlan, iki türlü düzenlenmiştir: – Tam butlan ‒  Kısmi butlan ‒  Değişik kısmi butlan (Modern literatürde kabul edilen üçüncü türdür. Medeni Hukuk ve Borçlar Hukuku’nda olmasına rağmen Borçlar Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu bu türden bahsetmemektedir.) A. TAM BUTLAN Tam

Devamını okumak için tıklayın…Butlan Nedir? Tam Butlan / Kısmi Butlan / Değişik Kısmi Butlan

İrade özgürlüğü Türk özel hukukuna hakim olan en temel ilkelerden biridir. Sözleşme özgürlüğü, bu anlamda irade özgürlüğünün bir kolunu oluşturmaktadır. Sözleşme özgürlüğü, sözleşmenin kurulması ve şartlarının belirlenmesinde şahısların hür iradeleriyle karar verebilme serbestisidir. Sözleşme özgürlüğü, normların en üst aşamasında yer alan Anayasada bir temel hak ve hürriyet olarak düzenlenmiştir. (AY-48: “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.”) Türk Borçlar Hukukunda da en temel ilkelerden biri olan irade özgürlüğünün yansıması olarak (TBK-26 / BK-19) “Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler” düzenlemesi öngörülmüştür. Tarafların, kendilerini ilgilendiren hukuki ilişkileri, serbestçe düzenlemelerini ifade eder. Kanun, kişilerin serbest iradeleri sonucunda

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşme Özgürlüğü

Karşı karşıya olmayan sözleşmeler ile karşı karşıya olan sözleşmeler arasında bir fark vardır.vardır. Sonuç olarak, taraflar sözleşmeyi kabul ettiklerinde sözleşme kurulur ve taraflar aynı anda hüküm ve bir sonuç oluşturur. Karşı karşıya olmayan taraflar arasında bir sözleşmenin kuruluşu ve hüküm ve sonuçları doğurur? Karşı karşıya olmayan kişiler arasında yapılan bir sözleşme, kabul haberinin icapta bulunana ulaştığı anda kurulur veya tamamlanır. Bununla birlikte, kabul haberinin gönderildiği andan itibaren hüküm ve sonuçları, kabul haberinin gönderildiği andan itibarengerçekleştirmeye başlar. (TBK-11/II) Açık bir kabulün gerekli olmadığı durumlarda, sözleşme icabın/önerinin ulaşması anından başlayarak hüküm ve sonuç doğurur. Ayrımın Pratik Sonuçları: ‒  İmkansızlık açısından önem taşır.

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşmenin Hüküm ve Sonuç Doğurması

Bir sözleşmenin kurulabilmesi için, varlığı gerekli iki irade beyanından, zaman itibariyle önce olandır. Yani sözleşme yapma teklifidir. Her beyan bir icap niteliği taşımaz. Bir beyanın icap niteliği taşıyabilmesi için, bazı şartları taşıması gerekir. 1. İcap’ın Şartları ‒  İcabın karşı tarafa yöneltilmiş olması gerekir. İcap, belirli bir kişiye yöneltilebileceği gibi, kamuya yöneltilmiş de olabilir. ‒  İcabın sözleşmenin tüm esaslı noktalarını ihtiva ediyor olması gerekir. ‒  İcap da bulunan kişi, ‘icapçı’, bağlanma (icabıyla bağlı olma) niyetine sahip olmalıdır. (BK-7, TBK-8) a. İcap-İcaba Davet İcabın şartlarından biri ya da birkaçı yok ise, icaptan söz edilemez. Bu durumda icaba davet söz konusudur. İcaba davet,

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşmenin Kurulmasında İCAP ve KABUL

Hukuki sebepten soyutluk ilkesine göre, borçlandırıcı işlemde meydana gelen herhangi bir hata, tasarruf işleminin geçerliliğini etkilemez. Bir hakkın devri söz konusu olduğunda, hak doğrudan karşı tarafa intikal eder. Bu nedenle, yukarıdaki örnekte olduğu gibi, satış sözleşmesinde bir hata olsa bile, karşı taraf mülkiyet hakkına sahip olur.iktisap eden kişi hakkını kazanmış olsa da, borçlandırıcı işlem geçersiz olduğu için iktisap eden kişi hakkını kazanmış olur. Bununla birlikte, borçlandırıcı işlem geçersiz olduğu için, iktisap eden kişi hakkını kazanmış olur.epsiz zenginleşme yaratır. zenginleşmenin iade edilmesi gerekir.nleşme şartlarına göre yapılır. Sebepsiz zenginleşme yükümlerinden doğan talep hakkı, nispi niteliktedir, yani herkese karşı ileri sürülmesi gerekenolmaz.