Anonim Şirkette Ortakların Sınırlı Sorumlu Olması

Anonim şirket ortaklarının şirket borçlarından dolayı sorumluluğu, sadece koymayı taahhüt ettikleri sermaye payları ile sınırlı olarak şirkete karşıdır. Anonim şirketin temel ilkelerinden birisi de budur. Ortak tarafından taahhüt edilen sermaye paylarının ortaklığa ödenmesiyle, ortağın sorumluluğu kesin olarak ortadan kalkar. Bu taahhüdün artırılması, yalnızca oybirliği ile esas sözleşmenin değiştirilmesiyle mümkün olur (TTK m. 421/2/a). Ancak, payların devirlerinin şirketin onayına bağlı olduğu hallerde, sözleşmede hüküm bulunması kaydıyla ortaklara periyodik nitelikte bazı tali mükellefiyetler yüklenebilir (TTK m. 480/3). Ödenmeyen sermaye borcundan dolayı ortak, şirket alacaklılarına değil, şirkete karşı sorumludur.

Nihayet ortağın ödeme yükümü, payın gerçek değeri üzerinden değil, nominal yani itibari değer üzerindendir. Eş anlatımla, payın çıkarılmasında taahhüt edilen meblağ üzerinden olur. Örneğin pay çıkarılırken 1 TL itibari değer biçilmiş ve ortak toplam sermaye borcunun karşılığı olarak her payın %50’sini, yani 50 kuruşunu ödemişse, iki yıl sonra, bir payın rayiç değeri 4 TL’ye yükselmiş olsa da, ortağın ödeyeceği miktar itibari değer üzerinden hala 50 kuruşluk miktardır. Bu pay bir başkasına rayiç bedelle devredilmiş olsa bile, devralan kişinin her paydan doğan borcu yine 50 kuruştur. Bu kurala tek borç ilkesi denilir. İstisnalar ise, agio ve ek ödeme yükümlülükleridir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir