İrade özgürlüğü Türk özel hukukuna hakim olan en temel ilkelerden biridir. Sözleşme özgürlüğü, bu anlamda irade özgürlüğünün bir kolunu oluşturmaktadır. Sözleşme özgürlüğü, sözleşmenin kurulması ve şartlarının belirlenmesinde şahısların hür iradeleriyle karar verebilme serbestisidir. Sözleşme özgürlüğü, normların en üst aşamasında yer alan Anayasada bir temel hak ve hürriyet olarak düzenlenmiştir. (AY-48: “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.”) Türk Borçlar Hukukunda da en temel ilkelerden biri olan irade özgürlüğünün yansıması olarak (TBK-26 / BK-19) “Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler” düzenlemesi öngörülmüştür. Tarafların, kendilerini ilgilendiren hukuki ilişkileri, serbestçe düzenlemelerini ifade eder. Kanun, kişilerin serbest iradeleri sonucunda

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşme Özgürlüğü

Karşı karşıya olan şahıslar arasında yapılan sözleşmeyle, karşı karşıya olmayan sözleşmeler arasında bir ayrım yapılmaktadır. Buna göre, taraflar karşı karşıya iseler, sözleşme kabul haberiyle kurulur ve aynı andan itibaren hüküm ve sonuç doğurur. Karşı karşıya olmayan şahıslar arasında, sözleşme hangi anda kurulur ve hangi anda hüküm ve sonuçlarını doğurur? Karşı karşıya olmayan şahıslar arasında yapılan sözleşme, kabul haberinin icapta bulunana ulaştığı anda kurulur veya tamamlanır; fakat hüküm ve sonuçlarını kabul haberinin gönderildiği andan itibaren meydana getirmeye başlar. (TBK-11/II) Açık bir kabulün gerekli olmadığı durumlarda, sözleşme icabın/önerinin ulaşması anından başlayarak hüküm ve sonuç doğurur. Ayrımın Pratik Sonuçları: ‒  İmkansızlık açısından önem

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşmenin Hüküm ve Sonuç Doğurması

Bir sözleşmenin kurulabilmesi için, varlığı gerekli iki irade beyanından, zaman itibariyle önce olandır. Yani sözleşme yapma teklifidir. Her beyan bir icap niteliği taşımaz. Bir beyanın icap niteliği taşıyabilmesi için, bazı şartları taşıması gerekir. 1. İcap’ın Şartları ‒  İcabın karşı tarafa yöneltilmiş olması gerekir. İcap, belirli bir kişiye yöneltilebileceği gibi, kamuya yöneltilmiş de olabilir. ‒  İcabın sözleşmenin tüm esaslı noktalarını ihtiva ediyor olması gerekir. ‒  İcap da bulunan kişi, ‘icapçı’, bağlanma (icabıyla bağlı olma) niyetine sahip olmalıdır. (BK-7, TBK-8) a. İcap-İcaba Davet İcabın şartlarından biri ya da birkaçı yok ise, icaptan söz edilemez. Bu durumda icaba davet söz konusudur. İcaba davet,

Devamını okumak için tıklayın…Sözleşmenin Kurulmasında İCAP ve KABUL

Hukuki sebepten soyutluk ilkesine göre, borçlandırıcı işlemdeki herhangi bir sakatlık, tasarruf işleminin geçerliliğini etkilemez. Eğer bir hakkın devri söz konusuysa, hak, geçerli olarak karşı tarafa intikal etmiş olur. Yani, yukarıdaki örneğe göre satış sözleşmesinde bir sakatlık olsa bile, karşı taraf mülkiyet hakkını kazanmış olur. Fakat, borçlandırıcı işlem geçersiz olduğu için, iktisap eden kişi hakkı kazanır; ancak bu bir sebepsiz zenginleşme oluşturur. Bu sebepsiz zenginleşmenin iadesi gerekir. Bunun iadesi, sebepsiz zenginleşme yükümlerine göre yapılır. Sebepsiz zenginleşme yükümlerinden doğan talep hakkı, nispi nitelikte bir talep hakkıdır, yani herkese karşı ileri sürülemez.

Hukuki sebebe bağlılık ilkesine göre, borçlandırıcı işlemdeki herhangi bir sakatlık, tasarruf işlemini de kendiliğinden geçersiz hale getirir. Bu takdirde, hak karşı tarafa geçmemiş olacaktır. Talep hakkı, burada ayni nitelik taşıyan istihkak hakkına dayanarak kullanılacaktır. İstihkak davası, zilyet olmayan malikin, malik olmayan zilyete karşı açtığı davadır. Taşınmazlar bakımından istihkak davası, tapu sicilinin düzeltilmesi davası adını alacaktır. Bu iki dava da ayni nitelikte davadır. Yani, herkese karşı ileri sürülebilir.